Krste-Misirkov

д-р Елка Јачева-Улчар


Датум и место на раѓање: 12. 01. 1968, Велес

Интернет адреса:

elka_jacevaulcar@jahoo.com

elka_jacevaulcar@imj.ukim.edu.mk

Научно звање:

научен советник 

Потесна област:

историја на македонскиот јазик, ономастика

aaaa

Докторска дисертација:

Топонимијата на Тиквешкиот регион, Скопје 2005, Филолошки факултет „Блаже Конески“ – Скопје

Постдипломски студии:

Ќустендилски триод (јазична анализа), Скопје 1998, Филолошки факултет „Блаже Конески“ – Скопје

Високо образование:

Македонски јазик, група за македонски јазик со јужнословенски јазици на Филолошкиот факултет Блаже Конески - Скопје, 1991.

Учество во научноистражувачки проекти:

Писмени споменици за средновековната култура на Македонија – Институт за старословенска култура –Прилеп;
Топонимите како споменици на културата – Институт за старословенска култура  – Прилеп;
Компаративни проучувања на географските термини во македонската и во словенечката топонимија – меѓународен проект на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје и Институтот за словенечки јазик „Фран Рамовш“ од Љубљана;
Семантичките категории во словенските и во балканските јазици – ИЦАЛ, МАНУ;

Словенскиот суфикс *-ina во апелативниот и топонимискиот фонд на македонскиот и на словенечкиот јазик. Структурно-семантичка анализа. (Билатерален проект на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје и  Институтот за словенечки јазик „Фран Рамовш“ од Љубљана, Р Словенија);   

Речник на топонимите од Воденско, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје. 
Толковен речник на македонскиот јазик, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје;  

Правопис на македонскиот јазик, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје.  

Главен истражувач:

Словенскиот суфикс *-ina во апелативниот и топонимискиот фонд на македонскиот и на словенечкиот јазик. Структурно-семантичка анализа. (Билатерален проект на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје и  Институтот за словенечки јазик „Фран Рамовш“ од Љубљана, Р Словенија, за македонската страна);   

Речник на топонимите од Воденско, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје;

Правопис на македонскиот јазик, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ –  Скопје (главен координатор).  

Студиски престои:

Москва 1993, Париз и Виена 1998, Љубљана 2008, 2009

Монографии и речници:

Ќустендилски триод – јазична анализа, магистерски труд одбранет во 1998 на Филолошкиот факултет  „Блаже Конески“ во Скопје, машинопис 230 стр.;

Топонимијата на Тиквешкиот регион, докторска  дисертација  одбранета во 2005 година на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје, машинопис 519 стр.;  

Старословенско-македонски речник со грчки паралели, (во коавторство со Вангелија Десподова, Соња Новотни и Марија Чичева-Алексиќ, под редакција на В. Десподова), ИСК- Прилеп, Матица Македонска, Скопје, Прилеп-Скопје, 1999 год, 550 стр.;

Трескавечки еухологиум (со В. Десподова, Љ. Митревски, С. Новотни и М. Чичева-Алексиќ, ред. В. Десподова), Прилеп 2000, 300 стр.;

Konikovo Gospel // Кониковско евангелие (во коавторство со фински и македонски научници, под редакција на Јоуко Линдстет, Људмил Спасов, Јухани Нуорлуото), Хелсинки, 2008;

Послание до потомците (со Маја Бојаџиевска, Ирена Стефоска и Тони Филиповски), Скопје 2008;

Поимник на македонски зборови од областа на информатичката терминологија (коавтор со група автори), Скопје, 2009;  

Старословенскиот јазик и македонската редакција на црковнословенскиот јазик, монографија „Сегашност како лингвистички поим (граматички средства за изразување сегашност во словенските и во балканските јазици“, Македонска академија на науките и уметностите, Скопје 2010, стр. 17 – 26;

Перфектот во старословенскиот јазик – форма и значење (врз примери од македонски црковнословенски ракописи), монографија „Перифрастични конструкции со esse и habere  во словенските и во балканските јазици“, Македонска академија на науките и уметностите, Скопје 2011, стр. 11 – 18;  

Да-конструкциите во црковнословенските ракописи од македонска редакција, монографија „Субјунктив со посебен осврт на македонските да-конструкции“,  Македонска академија на науките и уметностите, Скопје 2015, 155 – 162;

Географски и други имиња во 6. том од Толковниот речник на македонскиот јазик, Т – Ш, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ – Скопје, Скопје 2014, стр. 488 – 537;  

Географски и други имиња, Правопис на македонскиот јазик, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ – Скопје, Скопје 2015 (прво издание);  Правопис на македонскиот јазик, ИП „Култура“, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ – Скопје,  Скопје 2017 (второ издание), стр. 289 – 306.

Научни трудови во списанија, зборници:

Неколку белешки кон говорот на с. Долно Родево, Воденско, Егејска Македонија, Втор научен собир „Млади македонисти“, Филолошки факултет „Блаже Конески“   –  Скопје, Скопје 1995, 257  –  270;
Основни белешки за Ќустендилскиот триод и за една од неговите особености,  Трет научен собир  „Млади македонисти“, Скопје 1997, 189 – 198.
Придавката крѫпъ во македонската топонимија, Balcanoslavica бр. 28-29, 2001, 53 – 63.

За некои ојконими од Тиквешкиот регион, Balcanoslavica бр. 30-31, Прилеп 2001, 197 – 211.
Граматиката на крушевскиот аромански од Збигњев Голомб (македонско-аромански конфронтации), Прв симпозиум „Власите на Балканот“, Скопје 2002, 155  – 162.
Лексички паралели во македонската и српската топонимија, реферат на I македонско-српска научна конференција, Охрид 2002 год.
Турски лексеми во топонимијата на Тиквешкиот регион, Во XXIX научна конференција на Семинарот за македонски јазик, литература и култура 2002, 439 – 445.
Кон етимологијата на географски термини во македонската и во хрватската топонимја, Međunarodna konferencija „Skokovi dani“, Folia onomastica Croatica 11, Poseban otisak, Zagreb 2002, 103 – 112.
За некои исчезнати ојконими во Тиквешкиот регион, Посебни изданија на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“, кн. 54, Скопје 2008.
Придонесот на Божидар Настев кон ароманските истражувања, Втор меѓународен симпозиум „Власите на Балканот“, Скопје 2005, 329 – 332.
Лексемите од туѓо потекло во топонимијата од Тиквешкиот регион, Folia onomastica Croatica (посветена на акад. Петар Шимуновиќ по повод 70.  роденден), knj. 12-13, Загреб 2006, 239 – 248.
Лексички паралели во македонската и српската топонимија, Ономатолошки прилози бр. XVIII, Београд 2005, 31-36.
Ономастиката во Словото за походот Игорев,  Трета македонско-руска научна славистичка конференција, Скопје 2006, 123 – 136.
Јазикот во преводот на „Орландо фуриосо“ од Григор Прличев,  XXXII научна конференција на Семинарот за македонски јазик, литература и култура, Скопје 2006, 305  – 310.
Терминологијата во Кратката словенска граматика на Григор Прличев, 4. međunarodni leksikološko-leksikografski znanstveni skup, Filologja, knj. 46-47, Poseban otisak, Zagreb 2006, 123 – 130.
Кон етимологијата и деривацијата на неколку топоними од Тиквешкиот регион, Славистички студии бр. 12, Зборник посветен на акад. Рина Усикова по повод 70. роденден, Скопје 2006, 85 – 92.
За транскрицијата на топонимите, зборник трудов од Тркалезната маса „Стандардизацијата на географските имиња во Република Македонија“, Јазикот наш денешен кн. 11, Скопје 2004, 49 – 56.
Сегашно време - форма и значење во старословенскиот и македонската редакција на црковнословенскиот јазик, Зборник за сегашноста во балканските и словенските јазици, Центар за ареална лингвистика при МАНУ, www.manu.edu.mk/cal/CAL/present.html.
За транскрицијата на топонимите, Билтен на Советот за македонски јазик, год. V, бр. 7, Скопје 2005, 22 – 26.
Питу Гули и неговото семејство, Трет меѓународен сипозиум „Власите на Балканот“, 4  – 5 ноември 2005 год., Штип (во печат).
Белешки од анализата на топонимискиот материјал од Тиквешкиот регион,  Македонски јазик, год. LVI, Скопје 2006, 141-155.
Кон антропонимите во романот Девет Керубинови векови од Славко Јаневски, зборник тудови „Функционалните стилови во македонскиот јазик“, Јазикот наш денешен кн. 14, Скопје 2006, 92 – 97.
Македонскиот јазичен израз во преводот, Културен живот 1-2, Скопје 2006, 8 – 11.
Личните имиња во романот Храпешко, Културен живот 3-4, Скопје 2006, 72 – 77.
Топонимите во Македонија во преодните периоди на историјата, Зборник од трудови  „Транзициите во историјата и културата“, Скопје 2008, 769  –  774.
Ојконимијата во Тиквешкиот регион, Зб. трудови по повод 80-годишниот роденден на акдемик Павле Мерку, Jezikoslovni zapiski, glasilo Instututa za slovenski jezik Frana Ramovša 13. 1 – 2, 2007, SAZU, Ljubljana str. 179 – 188.

Ономастичките проучувања во Македонија од осамостојувањето до денес, Зборник од предавањата на 40. Меѓународен семинар за македонски јазик, литература и култура, Охрид, 13 – 30 август  2007, Скопје, 2008, 111  – 123.

Идиоглотски и алоглотски правописни влијанија во Кониковското евангелие, во коавторство со Марија Чичева-Алексиќ, Зб. реферати од симпозиумот „Денови на Благоја Корубин“ на тема: „ Јазиците во контакт некогаш и денес“, Скопје, 2008, стр. 154 – 161.

Рефлексии на духовното културно наследство на Македонија во нејзината топонимија, Филолошки студии, изд. 2008, т. 1., или на: http://philologicalstudies.org/index.php?option=com_content&task=view&id=138&Itemid=60

Лексиката во Кониковското евангелие (во коавторство со Марија Чичева-Алексиќ), Зборник реферати на македонските слависти за XIV меѓународен славистички конгрес, Охрид, 10 – 16 септември 2008.

Geographical names of  FYRO Macedonia as part of its cultural heritage, Geographical names as part of  the  Cultural Heritage, Wien 2009, 169 – 172.

Женското презиме во Македонија, зборник реферати во чест на проф. Лилјана Минова-Ѓуркова, Скопје, 2009, 163 – 168.

Некои заеднички географски апелативи во словенечката и македонската топонимија, Зборник реферати од Третата македонско-словенечка конференција, Скопје 2009, стр. 217 –  222.

Мотивациски паралели во категоријата презиме кај Македонците и Хрватите, реферат на II меѓународен научен собир „Македонско-хрватски книжевни и културни врски“, Охрид, 10  – 11 октомври 2007, Скопје 2009, 353 – 360.

Балканскиот модел на светот виден низ призмата на една охридска староградска песна, Зб. трудови од научниот собир „Балканскиот јазичен светоглед“, Скопје 2009, 133 – 146.

Ономастиконот во Панонските легенди, Македонистички конгрес, Охрид 2008, Скопје 2010, 145 – 152. 

Oiconyms in the Albanian translation of the Law on Territorial Organization of the Republic of Macedonia from 2004, 10 th Meeting of the United Nations Group of Experts on Geographical Names, Working Group on Exonyms, Tainach 2011, p. 319 – 323.

Genealogic, semantic and structural approach to the Macedonian toponymic system, International Congres of Onomastic Sciense, Barcelona, 5-9 IX 2011, http://www.gencat.cat/llengua/BTPL/ICOS2011/186.pdf  (стр.1811-1817).

За етимологијата и структурата на некои nomina agentis во словенските јазици, Meѓународен научен собир „Praslovanska dialektizacija v luci etimoloskih raziskav“, (Ob stoti obletnici rojstva akad. Franceta Bezlaja), Ljubljana, 16.–18. septembra 2010.

Прилог кон акцентот во малешевскиот говор, Литературен збор бр. 4 – 6, 2012,  19 – 23.

Интервенциите на Павел Божигропски во текстот на Кониковското евангелие, во коавторство со М. Чичева-Алексиќ, Македонски јазик, год. LXIII, 2012,  197 – 203.

 Антонимијата во македонската топонимија, XXXVII научна конференција на XLIV меѓународен семинар за македонски јазик, литература и култура, Скопје 2012, стр. 199 – 206.

Историјата на македонскиот јазик на Б. Конески од перспективата на 21 век, ЗБ. трудови од Меѓународниот научен симпозиум „Блаже Конески и македонскиот јазик, литература и култура, Скопје 15 – 16. 12, 2011 год.

За македонскиот правопис (историјат и перспективи), реферат на научниот собир „Македонски денови“, 4 – 6 12. 2012, ИНАЛКО, Париз.

За еден тип презимиња во македонската и во полската топонимија, Studia linguistica Polono-(Meridiano) Slavica, т. 14 – 15, Скопје 2013, стр. 71 – 77.

Ојконимијата на Воденско, Егејска Македонија, Зб. реферати на македонските слависти на 15. меѓународен славистички конгрес во Минск, Белорусија 2013 година во сп. „Контекст“, Скопје 2012, стр. 215 – 225.

Предавање на тема „За актуелните состојби во македонистиката“, одржано на 21. февруари 2014 година во НУ-УБ „Гоце Делчев“ – Штип

Циклус предавања од македонската топономастика и антропономастика, одржани во рамките на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура, јуни 2014 година.

 Да-конструкциите во црковнословенските ракописи од македонска редакција, Зб. трудови „Субјунктив со посебен осврт на македонските да-конструкции“. МАНУ 2015, 155 – 162.

Предавање „За подновениот Правопис на македонскиот јазик“, одржано на Втората меѓународна конфернција на ЗРПМ 2014, 25. 10. 2014.

За состојбата со топонимите во Р Македонија по 2001 година, 60 години македонски јазик „Македонистиката меѓу традицијата и современите предизвици, Скопје 21 – 22 ноември 2013, Скопје.

Семантика корня гал- в апеллятивном и ономастическом фонде македонского языка, Etymological Research into Old Church Slavonic, Praha 2015, 159 – 169.

Суфиксот *-ina како зборообразувачки во текстовите на Б. Конески во корпусот „Гралис“, во коавторство со У. Гајдова, сп. Македонски јазик год. LXVI, 2015, 193-204.  

Македонскиот правопис од 1945 до 2015 година (По повод 70-годишнината од издавањето на првиот Правопис на македонскиот јазик), во коавторство со С. Груевска-Маџоска, сп. Македонски јазик год. LXVI, 2015, 7– 16.

70 години македонски правопис,  во коавторство со С. Груевска-Маџоска, сп. Литературен збор,  год. LXII, 2015, 5 – 10.

Трајко Стаматоски како ономастичар, сп. Литературен збор,  год. LXII, 2015, 11 – 14.

За состојбата со топонимите во Р Македонија по 2001 година, 60 години македонски јазик „Македонистиката меѓу традицијата и современите предизвици, Скопје 2122 ноември 2013, Скопје.

За некои проблеми во врска со изведувањето етници од имиња на држави и на населени места, Зборник од XLII меѓународна научна конференција на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура, Охрид, 27 – 28 јуни 2015 година, Скопје 2016, 69 – 75.

За полисемичноста на де во македонскиот јазик, сп. Македонски јазик год. LXVII, 2016, 147 – 158.

Кон синтагмата ловци на луѓе/ рибари на луѓе во евангелските текстови од македонска редакција, Зборник во чест на проф д-р Радмила Угринова-Скаловска по повод деведесетгодишнината од раѓањето, Филолошки факултет „Блаже Конески“, Скопје, 2016, 107 – 112. (во коавторство со  Марија Чичева-Алексиќ)

За потребата од подновувањето на македонскиот правопис,  Билтен на Советот за македонски јазик, Скопје 2015, (во печат).

Улогата на Советот за македонски јазик во јазичното планирање во Република Македонија, III меѓународен научен симпозиум „Славянские языки и культуры в современном мире, МГУ „Ломоносов“, Москва, 23-26 мај 2016 година. 

 Географски и други имиња (глава XI) во Правопис на македонскиот јазик, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“ – Скопје, 2015.

Eтимологијата на македонските дијалектни називи за млечни производи и нивните лексички паралели во рускиот јазик, реферат на Mеѓународниот славистички собир, одржан 15-16 јуни 2017 г., Скопје (во печат).

За некои македонски презимиња со турски јазичен елемент во нивниот состав, реферат на Меѓународниот симпозиум  „40 години Катедра за турски јазик и книжевност“, 18-19 мај 2017 година (во печат).

Антропономастички категории со посебен осврт врз презимето кај Македонците, предавање на L летна школа на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура, Ојрид, 18.6. – 2.7. 2017 г. (во печат).

Членства во научни и други професионални асоцијации:

Член на извршниот одбор на Сојузот на друштвата за македонски јазик и литература од 1998 год., секретар од 1998 до 2003, претседател од 2009-2013;
Делегат-експерт во East Central and South-East Europe Division of the (ECSEED) United Nations Group of Experts on Geographical Names (УНГЕГН) од 2008 – 2012; член на Советот за македонски јазик при Владата на Р Македонија (2012 – 2016); член на Советот на Семинарот за македонски јазик, литература и култура (2015 –)

 Општествени и професионални должности:

Член на Националната комисија за учебници при Министерството за образование и наука на Р Македонија (2007 – 2013); Член на тимот за изработка на ИКТ-лексиконот при Министерството за информатичко општество на Р Македонија (2008 – 2009),