проф. д-р Гоце Цветановски
Датум и место на раѓање: 04. 02. 1971 г., Скопје
cvetanovskig@yahoo.com
cvetanovskig@hotmail.com
cvetanovskig@imj.ukim.edu.mk
Научен советник/редовен професор
Посебна област на научноистражувачки интерес:
македонски јазик, дијалектологија, фонетика и фонологија, морфологија, синтакса, социолингвистика, лексика, лексикографија, етнологија, етнографија
Говорот на Македонците во Мала Преспа (Р Албанија), Скопје 2007, Филолошки факултет „Блаже Конески“ - Скопје
Каршијачкиот говор - Скопско (со посебен осврт на синтаксата), Филолошки факултет „Блаже Конески“ - Скопје
Филолошки факултет „Блаже Конески“ - Скопје, Група за македонски јазик и јужнословенски јазици со македонска книжевност и јужнословенски книжевности
Главен истражувач:
Македонските дијалекти надвор од границите на Република Македонија
Учество во научноистражувачки проекти:
Македонските дијалекти надвор од границите на Република Македонија Македонски дијалектен атлас
Толковен речник на македонскиот јазик
Вратничко-полошките говори - духовна ризница
Јазикот, културата и фолклорот на македонските иселеници во Република Турција
Монографии:
- Каршијачкиот говор - Скопско (со посебен осврт на синтаксата), Институт за македонски јазик <Крсте Мисирков", Посебни изданија кн. 41, Скопје, 2004.
- Македонски дијалектен атлас - Пролегомена, ИМЈ, Скопје 2009 (коавторски труд).
- Говорот на Македонците во Мала Преспа (западнопреспански говор), Институт за македонски јазик <Крсте Мисирков", Посебни изданија кн. 66, Скопје, 2010.
- Вратничко-полошките говори - духовна ризница, ИМЈ, (гл. редактор: Веселинка Лаброска, автори: Гајдова У., Давкова-Ѓоргиева С., Лаброска В., Цветановски Г., Томовски Д.), Скопје 2012.
- Банскиот говор, ИМЈ (гл. редактор: Гоце Цветановски, автори: Цветановски Г., Гајдова У., Давкова-Ѓоргиева С., Лаброска В., Стоевска-Денчова Е., Денкова Ј.), Скопје 2014.
Речници и енциклопедии:
1. Толковен речник на македонскиот јазик, том 1, Институт за македонски јазик <Крсте Мисирков" (главен редактор: Кирил Конески), Скопје 2003 (коавтор).
- Толковен речник на македонскиот јазик, том 2, Институт за македонски јазик <Крсте Мисирков" (главен редактор: Кирил Конески), Скопје 2004 (коавтор).
- Толковен речник на македонскиот јазик, том 3, Институт за македонски јазик <Крсте Мисирков" (главен редактор: Кирил Конески), Скопје 2006 (коавтор).
- Толковен речник на македонскиот јазик, том 4, Институт за македонски јазик <Крсте Мисирков" (главен редактор: Кирил Конески), Скопје 2008 (коавтор).
- Македонска енциклопедија, том 1 и 2, МАНУ (главен редактор: акад. Блаже Ристовски), Скопје 2009 (коавтор).
- Современ македонско-грчки речник, Лерин 2011 (главен редактор: Марија Чичева-Алексиќ).
- Словачко-македонски речник (главен редактор: Гоце Цветановски, автори: Цветановски Г., Митревски Љ., Танески З.), Скопје 2014.
Статии:
- „Lo;nŒe druz‰ perevod\ika v pol‹skom i makedonskom ‰zŒkah“, (Stenplevski Ar., Cvetanovski G.), Sove‘anie> seminar prepodavatele‡ pol‹skogo ‰zŒka, Dialog > MGU, Moskva, 1997.
2. „Problemot na me|ujazi~nite korelati pri izu~uvaweto na srodni jazici“, Literaturen zbor, XLVI/3-4, Skopje, 1999.
3. „Upotrebata i zna~eweto na pluskvamperfektot vo govorot na s. Jabolci“, IV nau~en sobir na mladi makedonisti, Skopje, 1999.
4. „U~ebnikot po istorija za petto oddelenie od jazi~en aspekt“, Jazikot vo u~ebnicite za osnovnoto obrazovanie, Skopje, 1999.
5. „Mestoto na perfektot vo temporalno-modalniot sistem na kar{ija~kiot govor“, Makedonskiot glagol: sinhronija i dijahronija, Skopje, 2001.
6. „Makedonskata leksikografija vo svetlinata na dijalektolo{kite istra`uvawa“, (Svetlana Davkova-\orgieva, Goce Cvetanovski), Makedonskata leksikologija i leksikografija, Skopje, 2001.
7. „Glagolite so zna~ewe menuvawe vlakno kaj dobitokot vo dijalektite na makedonskiot jazik“, Makedonskata leksikologija i leksikografija, Skopje, 2001.
8. „Za gramati~kata zavisnost na imenskata sintagma od glagolskata sintagma vo kar{ija~kiot govor“, Makedonskiot jazik - minato, sega{nost, idnina, Skopje, 2003.
9. „Op{testvenite promeni i dijalektite na makedonskiot jazik“, Op{testvenite promeni i jazikot, Skopje, 2004.
- „Karakteristiki na zbororedot na pridavskite opredelbi vo kar{ija~kiot govor“, Sovremeni sostojbi vo makedonskiot jazik i vo makedonskata literatura, [tip, 2004.
- „Konstitutivniot element na imenskata sintagma vo kar{ija~kiot govor“, Teorii i metodi vo arealnata lingvistika, MANU, Skopje, 2003.
- „Formalna i funkcionalna analiza na slo`enite glagolski formi (perifrasti~ni konstrukcii) vrz primeri od skopskoblatskiot govor“, Literaturen zbor, LII/4-6, Skopje, 2005.
- „Govorot na Makedoncite vo Mala Prespa“, Literaturen zbor LVI, br. 1-3, Skopje, 2008.
- „Albanskiot jazi~en element vo zapadnoprespanskiot govor“, Jazicite vo kontakt, Skopje, 2007.
- 15. „Jazikot na politi~kite portali vo Republika Makedonija“, Makedonsko-polska konferencija, Skopje, 2008.
- 16. „Amerikanskoto kulturno i jazi~no vlijanie na evropska po~va (vrz primeri od makedonskata jazi~na praktika za imenuvawe na golemi brojni vrednosti vo Me|unarodniot sistem na edinici)“, Denovi na Blagoja Korubin, Skopje, 2009.
17. „Tipovi plusquaperfectum vo skopskoblatskiot i zapadnoprespanskiot govor (formalen i funkcionalen opis) “, XXXV нau~na konferencija, Скопје, 2009.
- 18. „Уlogata na Аfanasij Мatveeviч Сeliшчev vo razvojot na makedonskata dijalektologija“, Македонија и Русија/СССР (историја - политика - култура) од Првата светска војна до формирањето на современата македонска државност (1914-1944), Македонско-руски научен собир, Охрид, 16-18 септември 2008, Скопје, 2009.
- 19. „Od leksikata na zapadnoprespanskiot govor (vo R Albanija)“, Zbornik vo ~est na K. Koneski, Skopje, 2009.
- 20. „Pretsedatelskite i lokalnite izbori vo mart 2009 godina vo Republika Makedonija, na internet“, Полско-македонска конференција, Краков, 2010.
- 21. „Folkloroterapija (Makedonskiot folklor kako terapevtsko sredstvo)“, Балкански јазичен свeтоглед, Скопје, 2009.
- 22. „Govorot na Makedoncite vo Mala Prespa“, Makedonski jazik LVIII-LIX, Skopje, 2007-2008.
- 23. „Makedonskiot folklor kako terapevtsko sredstvo“, Filolo{ki studii, Пермский государственный университет (Россия), Перм, 2009.
- 24. „Leksi~kiot tom na Makedonskiot dijalekten atlas (MDA) - mo`nost za avtorska interpretacija i kartografska obrabotka“, Me|unaroden makedonisti~ki sobir vo ramkite na manifestacijata 2008 - Godina na makedonskiot jazik, Ohrid, 30 avgust i 1 septemvri, Скопје, 2010.
- 25. „Imenuvawata Štol~nikŠ i Šsadot vo koj se tol~e lukŠ vo makedonskite dijalekti“, Nau~en sobir vo IMJ, Skopje, 2010 (koavtor).
- 26. „Makedonskite dijalekti nadvor od granicite na Republika Makedonija“, Bilten na Sovetot za makedonski jazik, Skopje, 2010.
- 27. „Истражувањата за македонските дијалекти надвор од границите на Република Македонија“, XXXVII научна конференција во Охрид, 2010.
- 28. „Карактеристики на фонолошките бази во граничните зони на западното македонско наречје (врз примери од скопскоблатскиот и западнопреспанскиот говор)“, Конференција и заседание на Комисијата за фонетика и фонологија при Меѓународниот славистички комитет, Скопје 2010.
- 29. „Јазиците во контакт и нивното меѓусебно влијание на планот на лексиката (врз примери од западнопреспанскиот говор)“, Филолошки студии, Скопје-Перм-Љубљана-Загреб, 2010.
- 30. „Влијанието на урбаната средина врз говорот на поединецот“, Македонско-полска конференција, Скопје-Штип, 2011.
- 31. „Дијалектите и усвојувањето на стандардниот јазик во предучилишните установи“, Меѓународен собир „Књижевност за децу и њена улога у васпитању и образовању деце предшколског узраста“, Врање, 2011.
- 32. „За некои трудови на Блаже Конески од областа на македонската дијалектологија“, Меѓународниот симпозиум „Блаже Конески и македонскиот јазик, литература и култура“, Скопје, 15-16 декември 2011 година.
- 33. „Karakteristiki na zbororedot na pridavskite opredelbi vo kar{ija~kiot govor“, Filolo{ki studii, Скопје, 2012.
- 34. „Јазичниот израз на поединецот и на колективот во урбаната средина како симболичен исказ на општествената структура“, Filolo{ki studii, 2012.
- 35. „Рускиот лингвист А.М. Селишчев во потрага по научната вистина за постоењето на македонските дијалекти“, V македонско-руска научна конференција, Охрид, 17-19 јуни 2012 г (во печат).
- 36. „Konkurentnosta me|u edine~nite/generi~kite kondenzatori i predlo{kite sintagmi vo nekoi makedonski dijalekti“, XXXIX nau~na konferencija, Скопје 2013.
- 37. „Линеаризацијата на придавските определби врз примери на дијалектни текстови од Скопско, Штипско и Преспанско“ (заедно со Билјана Маленко), XXXIX nau~na konferencija, Скопје 2013.
- 38. „Влијанието на урбаната средина врз јазичниот израз на поединецот и на колективот“, Македонски јазик, LXIII, Скопје 2012, стр. 227-233.
- 39. „Околу работата на Речникот на северното македонско наречје (РСМН)“, Путеви и домети дијалекатске лексикографије, Ниш 2013.
- 40. „За некои именувања на птиците во македонскиот и српскиот јазик и нивната симболика во народната традиција“, Конзулска Битола и историските, современите и идните културни и уметнички врски меѓу Р. Македонија и Р. Србија, Битола 2014.
- 41. „За називите на птиците од редот Strigiformes (був, ут, утка, кукумјавка), нивното значење и народната симболика во Македонија“, Значењето низ времето и просторот, Скопје 2015.
- 42. „За називите на птиците од редот Strigiformes (був, ут, утка, кукумјавка), нивното значење и народната симболика во Македонија“, Филолошки студии, Скопје 2013.
- 43. Банскиот говор во рамките на проектот „Македонските дијалекти надвор од границите на Република Македонија“, Меѓународна научна конференција: Македонистиката меѓу традицијата и современите предизвици“ одржана во Скопје по повод 60-годишнината од основањето на ИМЈ, Скопје 2017.
- 44. За некои прашања при изработката на дијалектни и двојазични речници, Меѓународен научен собир: „Лексикологијата и лексикографијата - мостови меѓу јазиците“, 28 февруари - 2 март, Прилеп - Битола 2014, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје 2016.
- Кон етимологијата на неколку лексеми од занаетчиството во македонските и српските дијалекти, ДИЈАЛЕКТИ СРПСКОГ ЈЕЗИКА: ИСТРАЖИВАЊА, НАСТАВА, КЊИЖЕВНОСТ, Лесковац , 11 и 12 април 2014 (во печат).
- Eтимологијата на неколку лексеми од занаетчиството во македонските дијалекти, Македонски јазик, LXVI, Скопје 2015, стр. 133-142.
- Македонски еквиваленти на некои руски фразеологизми, Прва меѓународна научна конференција „ФИЛКО“ – ФИЛОЛОГИЈА, култура И образование, Универзитет „Гоце Делчев“ – Штип, 18, 19 март 2016, Штип (во печат).
- Руски еквиваленти на некои македонски фразеологизми, xx меѓународна научна конференција ЈАЗИКОТ НАШ ДЕНЕШЕН – ЈАЗИКОТ НАШ НАСУШЕН, 14 – 15 април 2016, Скопје (во печат).
- Фразеологизмите како специфични елементи во преведувањето (руско-македонски паралели), XLII меѓународна научна конференција, 25-26 јуни 2016, Охрид (во печат).
- За падежната рекција во македонските дијалекти (со посебен осврт на акузативната релација), МИСИРКОВ − ПРЕДИЗВИК ЗА НОВИ ПРОУЧУВАЊА ВО НАУКАТА, ИМЈ, 2 и 3 ноември 2016, Струмица (во печат).
- За дијатезата (конструкции со вторична комуникативна хиерархија на аргументите) во македонските дијалекти, Македонски јазик, 2016, Скопје.
- Функциите на перфектот во штипскиот говор (коавторство), Македонски јазик 2017, Скопје.
Прикази, хроники и други прилози:
- Хроника за XXVI научна конференција на Семинарот за македонски јазик, литература и култура одржана на 16-17 август 1999 година во Охрид.
- Убавка Гајдова > Темпоралната карактеристика на финитните глаголски конструкции во југоисточните македонски говори, Македонски јазик, LIII, Скопје, 2002.
3. Плодотворна работа на планот на македонската дијалектологија посветен на монографијата Радовишкиот говор од проф. д-р Стојка Бојковска, Литературен збор, LI, бр. 1-3, 2004.
- Грамматика македонского литературного ‰зŒìка од академик Рина Усикова, Македонски јазик, LIV-LV, Скопје, 2004-2005.
- Лексички атлас на руските народни говори, Санкт Петербург 2004 г., Литературен збор LII, бр. 4-6, Скопје, 2005.
- Лексички атлас на руските народни говори, Санкт Петербург 2004 г., Македонски јазик LVI, Скопје, 2006.
- Уште еден прилог кон проучувањето на југоисточните македонски говори. Стојка Бојковска, Мегленскит говор, Македонски јазик, LVII, Скопје, 2006.
- Кон 60-годишнината од раѓањето на проф. д-р Стојка Бојковска, Литературен збор LVI, бр. 1-3, Скопје, 2008.
- Улогата на македонската жена како активен учесник во науката за јазикот во книгата Жени-твроци во лингвистиката од проф. д-р Васил Дрвошанов, Литературен збор, LVII, бр. 1-3, Скопје, 2009.
- Еленка Стоевска-Денчова, Именување на роднинските односи во македонските дијалекти од словенски и балканистиЃки аспект, Македонски јазик LXI, Скопје 2010, с. 245-248.
- Уште еден труд за комплетирањето на дијалектниот мозаик на македонската јазична карта: „Штипскиот говор" од Билјана Маленко. Македонски јазик, LXIII, Скопје 2012, стр. 297-301.
- „Општа реторика" од Димитар Пандев – труд што недостигаше во мозаикот на македонската лингвистичка литература, Македонски јазик LXV, Скопје 2014.
- Свечена академија и Меѓународна научна конференција по повод 60-годишнината од основањето на Институтот за македонски јазик, Македонски јазик LXV, Скопје 2014.
Општествени и професионални должности:
- Член на Сојузот на друштвата за македонски јазик и литература (1999 – 2002).
- Претседател на Сојузот на друштвата за македонски јазик и литература (2002 –2004).
- Член на редакцијата на меѓународното списание „Македонски јазик" (2013 –2017).
- Заменик на главниот уредник на меѓународното списание „Македонски јазик" (2017 – ).
- Претседател на Советот на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков" (2013).
- Вршител на должноста директор на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков" (2013 – 2014).
- Претседател на Организацискиот одбор на Меѓународна научна конференција „Македонистиката меѓу традицијата и современите предизвици“, организирана по повод 60 години од Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“.
- Член на организациски одбор на манифестацијата „Денови на Благоја Корубин“.
Научноистражувачки престои, наставна дејност:
- Лектор по македонски јазик во Москва, Руска Федерација, МГУ „М.В. Ломоносов“ (1996 – 1998).
- Професор на ФОН – Прв приватен универзитет (2009-2011).
- Професор во Штип, Република Македонија, Универзитет „Гоце Делчев“ (2009–2018)
- Научноистражувачки престој на Универзитетот „Константин Филозоф“ во Нитра, Република Словачка.
Награди и признанија:
- Плакета на Сојузот на друштвата за македонски јазик и литература, Скопје 2004.
- Благодарница од Институтот за македонски јазик за покажан и активен интерес во однос на унапредувањето на дејноста на Институтот за македонски јазик, Скопје 2003.
- Грамота од Асоцијацијата на Витезите за активно учество на VI меѓународен собир, Покров, Руска Федерација, 2008.